Hồi sắp tốt nghiệp ra trường mình thường nghe mấy cụm từ OBD, rồi chẩn đoán bệnh cho xe, rồi giắc OBD II, OBD I, rồi test lỗi cho xe, rồi mã lỗi, nói chung tùm lum hết nhưng không hiểu những thứ đó là gì vì trong trường có khi nào được học đâu, trong trường chỉ được học những động cơ cũ kỹ từ những thập niên 80 thôi, dữ lắm được học tới động cơ phun xăng điện tử thôi chứ không hề nghe các thầy nói về OBD là gì, tài liệu thì chỉ có bằng tiếng Anh thôi mà hồi đó tiếng Anh mình cũng không giỏi lắm. Sau đó mình cố gắng tự tìm hiểu và may mắn là sau khi ra trường mình có cơ hội được tiếp xúc với các loại máy chẩn đoán và test lỗi sửa chữa xe bằng máy chẩn đoán nên mình càng hiểu rõ hơn về OBD. Hôm nay mình sẽ chia sẻ cho các bạn hiểu rõ hơn OBD thực chất là gì, lịch sử hình thành và phát triển của OBD
1/ Tổng quan về hệ thống OBD
OBD là viết tắt của từ On-Board Diagnostic có thể hiểu đơn giản là hệ thống tự chẩn đoán lỗi trên xe có nghĩa là ECU động cơ có thể tự phát hiện trong hệ thống có xảy ra hư hỏng hoặc trục trặc gì đó hoặc đơn giản là hệ thống động cơ đang hoạt động không được tốt, ECU sẽ tự set thành những mã lỗi và lưu lại trong bộ nhớ của mình. Và ECU sẽ điều khiển để đèn MIL (Malfunction Indicator Light, hay còn gọi là đèn Check Engine) sáng lên để báo cho chủ xe hoặc kỹ thuật viên sửa chữa biết là xe đang có vấn đề không bình thường. Và khi đó để biết được chính xác động cơ đang báo lỗi gì thì chủ xe hoặc kỹ thuật viên phải có thao tác đọc lỗi trên giắc chẩn đoán DLC (Diagnostic Link Connector) của xe, việc này có thể đọc lỗi bằng thủ công (bằng tay) hoặc bằng máy chẩn đoán nhưng những xe hiện đại ngày nay thì chỉ cho phép đọc lỗi bằng máy thôi.
2/ Các bộ phận cơ bản của một hệ thống OBD
Mình xin nhắc lại một lần nữa về hệ thống OBD thực chất ra nó chỉ có vài bộ phận cơ bản thôi như các bạn có thể xem hình trên. Thứ nhất nó bao gồm hộp ECU (Electronic Control Unit) điều khiển động cơ. Hộp này nhận tín hiệu từ nhiều cảm biến khác nhau ví dụ cảm biến trục cơ, trục cam, cảm biến oxy... để điều khiển các cơ cấu chấp hành ví dụ như kim phun, bô bin... để tối ưu vận hành của động cơ. Khi động cơ có trục trặc, ECU sẽ tự chẩn đoán được và cài đặt vào bộ nhớ mã lỗi đã được thiết đặt từ trước và khi đó đèn Check Engine hay là đèn MIL (Malfunction Indicator Light) sáng lên để báo cho tài xế biết xe đang có vấn đề cần sửa chữa. Và để kỹ thuật viên sửa chữa biết được ECU báo lỗi gì thì cần có thiết bị chẩn đoán giao tiếp với hộp ECU trên xe thông qua giắc chẩn đoán DLC (Diagnostic Link Connector) đối với xe đời mới bây giờ hoặc một số xe đời cũ có thể đọc lỗi thủ công qua việc đếm số lần nháy của đèn Check.
3/ Tại sao OBD ra đời? OBD ra đời nhằm mục đích gì
Lý do vì sao OBD lại ra đời nói đầy đủ thì rất dài dòng, nhưng chủ yếu tóm lại chỉ vì một lý do duy nhất đó là để đáp ứng các yêu cầu về khí thải và bảo vệ môi trường. Từ năm 1966, để đối phó với nạn sương mù ở Mỹ, bang California đã yêu cầu vấn đề kiểm soát khí thải của tất cả các xe sản xuất ra năm đó và sau đó chính phủ liên bang đã mở rộng lệnh này có hiệu lực trên toàn quốc vào năm 1968.
Năm 1970 quốc hội Mỹ thành lập viện bảo vệ môi trường EPA (Environmental Protection Agency). Chính cơ quan này đã ban hành một loạt các tiêu chuẩn khí thải và các yêu cầu về bảo dưỡng xe để đạt được lượng khí thải tiêu chuẩn trong phạm vi cho phép.
Nhìn chung các tiêu chuẩn này ngày càng nhiều và trở nên khắc nghiệt đòi hỏi các nhà sản xuất ô tô không còn cách nào khác phải ứng dụng điện tử vào việc điều khiển động cơ bởi vì dữ liệu được đưa vào ECU nhờ các cảm biến là vô cùng chính xác. Bên cạnh đó việc điều khiển thời điểm đánh lửa, lượng phun nhiên liệu được điều khiển bằng ECU là tối ưu hơn cả so với điều khiển bằng cơ khí thông thường. Theo xu hướng đó dần dần tất cả các hãng sản xuất ô tô đều ứng dụng điện tử vào điều khiển động cơ của họ và thế là hệ thống OBD ra đời.
4/ Có mấy loại OBD
Thật ra có rất nhiều tiêu chuẩn OBD, nào là tiêu chuẩn OBD giành cho Châu Mỹ, giành cho châu Âu, cho Nhật Bản nhưng để dễ hiểu và đỡ rối thì ở đây mình chỉ đề cập đến 2 dạng OBD mà chúng ta thường gặp nhất đó chính là OBD I và OBD II
OBD I là chuẩn OBD đầu tiên mà các hãng xe sử dụng trong việc chẩn đoán xe. Bắt đầu từ những năm 1980, như đã nói ở trên, bắt nguồn từ vấn đề khí thải và môi trường mà mỗi hãng xe đã phát triển một chuẩn OBD I riêng cho mình, riêng cả về dạng giắc kết nối, riêng về giao thức kết nối, thiết bị để kết nối và tất nhiên lẫn về cách thức xác định mã lỗi. Thật ra đối với các xe sử dụng OBD I này hoàn toàn có thể sử dụng thiết bị chẩn đoán để đọc mã lỗi nhưng thường người ta sử dụng cách đọc lỗi thủ công (đọc lỗi bằng đèn chớp) hơn. Tham khảo Cách đọc lỗi OBD I của các hãng xe phổ biến. Và cho đến tận bây giờ chúng ta vẫn còn thấy những xe sử dụng OBD I như: Toyota Zace, Mazda Premacy, Daewoo Lanos, Kia Carnival...
OBD I phát triển đã tạo nên một bước ngoặc lớn trong việc sửa chữa xe, giúp chẩn đoán xe một cách chính xác và tiết kiệm thời gian sửa chữa. Ngoài ra rất nhiều dữ liệu từ các cảm biến và các công tắc được ECU hỗ trợ hiển thị trên máy chẩn đoán giúp kỹ thuật viên biết được chi tiết tình trạng hoạt động của chiếc xe. Tuy nhiên việc mỗi hãng xe đều có một giắc kết nối riêng, một chuẩn giao tiếp riêng và quy định một bảng mã lỗi riêng như vậy gây khó khăn và làm phức tạp vấn đề chẩn đoán, sửa chữa. Chính vì lẽ đó hiệp hội kỹ sư ô tô Hoa Kỳ SAE (Society of Automotive Engineers) và hiệp hội tiêu chuẩn hóa quốc tế ISO (International Standardization Organization) đã thống nhất tất cả các hãng xe phải sử dụng chung một cổng kết nối, sử dụng 1 trong 5 giao thức kết nối và quy định bảng mã lỗi chung cho tất cả các xe. Từ đó OBD II ra đời vào năm 1994. Cho tới năm 1996 chính thức trở thành một tiêu chuẩn cho tất cả các xe du lịch và xe tải nhẹ.
5/ Phát triển OBD lên các hệ thống khác
Từ hệ thống OBD ban đầu chỉ nhằm mục đích để giám sát hoạt động của động cơ để giảm thiểu khí thải độc hại bảo vệ môi trường thì dần dần hệ thống OBD đã dần phát triển những hệ thống khác. Giờ đây tất cả hệ thống trên xe từ hệ thống phanh ABS, lái điện, điều khiển từ xa, giao tiếp nội bộ tất cả đều hoạt động dựa trên nguyên lý OBD cả, có nghĩa là hệ thống sẽ có hộp ECU điều khiển, nhận tín hiệu từ các cảm biến và điều khiển cơ cấu chấp hành, ví dụ như hình dưới đây về hệ thống ABS
Và để phân biệt từng hệ thống điều khiển thì OBD đã có quy chuẩn riêng về mã lỗi của từng hệ thống trên xe mà khi nhìn vào mình sẽ biết được lỗi này là của hệ thống nào và là lỗi về cái gì.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét